BÀI 45: DÒNG NĂNG LƯỢNG TRONG HỆ SINH THÁI VÀ HIỆU SUẤT SINH THÁI

I. Dòng năng lưọng trong hệ sinh thái

1. Phân bố năng lượng trên trái đất

- Năng lượng của hệ sinh thái chủ yếu được lấy từ năng lượng ánh sánh mặt trời. Năng lượng từ ánh sáng mặt trời đi vào quần xã ở mắt xích đầu tiên là sinh vật sản xuất à sinh vật tiêu thụ các cấp à sinh vật phân giải à trả lại môi trường

Trong quá trình đó năng lượng giảm dần qua các bậc dinh dưỡng

- Đặc điểm phân bố năng lượng trên trái đất:

+ Càng lên cao, ánh sáng càng mạnh

+ Vùng xích đạo ánh sáng mạnh hơn vùng ôn đới

+ Mùa hè ánh sáng mạnh và kéodài hơn mùa đông

+ Năng lượng ánh sáng phụ thuộc vào thành phần tia sáng, sinh vật sản xuất chỉ sử dụng được tia sáng nhìn thấy cho quá trình quang hợp.

Quang hợp sử dụng khoảng 0,2% = 0,5% tổng bức xạ chiếu xuống trái đất

 2. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái.

- Trong chu trình dinh dưỡng, năng lượng được truyền từ bậc dinh dưỡng thấp lên bậc dinh dưỡng cao. Càng lên bậc dinh dưỡng cao hơn thì năng lượng càng giảm do một phần năng lượng  bị thất thoát dần.

- Trong hệ sinh thái, năng lượng được truyền theo một chiều từ sinh vật sản xuất qua các bậc dinh dưỡng tới môi trường.

II. Hiệu suất sinh thái.

1. Khái niệm: Hiệu suất sinh thái là tỉ lệ % chuyển hoá năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng trong hệ sinh thái.

2. Đặc điểm:

+ Do phần lớn năng lượng bị tiêu hao qua hô hấp, tạo nhiệt của cơ thể sinh vật (chiếm 70%), một phàn năng lượng bị  mất qua chất thải hoặc các bộ phận rơi rụng (khoảng 10%), năng lượng truyền lên bậc dinh dưỡng cao hơn chỉ khoảng 10%.