Bài 14 ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT

bài giảng video

I.  Enzim
1) Khái niệm 
- Là chất xúc tác sinh học, có bản chất prôtêin, được tạo ra trong cơ thể sống. Enzim chỉ làm tăng tốc độ phản ứng mà không bị biến đổi sau phản ứng.
- Gồm 2 loại:
    +Enzim 1 thành phần (chỉ gồm Protein).
    +Enzim 2 thành phần (gồm protein liên kết với các chất khác) .

2) Cấu trúc
- Trong phân tử enzim có vùng cấu trúc không gian đặc biệt liên kết với cơ chất được gọi là trung tâm hoạt động.
- Cấu hình không gian trung tâm hoạt động của enzim tương thích với cấu hình không gian của 1 loại cơ chất =>1 enzim chỉ liên kết với 1 cơ chất.

3) Cơ chế tác động của enzim
- Năng lượng hoạt hóa là năng lượng cần cho phản ứng xảy ra, enzim hoạt động làm giảm năng lượng hoạt hóa.
-S + E => phức hợp E-S => P + E

4) Các yểu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
a.Nhiệt độ mỗi enzim có 1 nhiệt độ tối ưu, nhiệt độ cao hay thấp hoạt tính đều giảm.

b.Độ pH mỗi enzim có 1 độ pH tối ưu, pH cao hay thấp hoạt tính đều giảm.

c. Nồng độ cơ chất với một lượng enzim xác định, nếu tăng dần lượng cơ chất trong dung dịch thì lúc đầu tốc độ phản ứng tăng dần lên nhưng đến một lúc nào đó sự gia tăng nồng độ cơ chất không làm tăng tốc độ phản ứng vì các trung tâm hoạt động của enzim đã bảo hòa cơ chất.

d. Nồng độ enzim hoạt tính tỉ lệ thuận với nồng độ enzim.

e.Chất ức chế hoặc hoạt hoá enzim một số hoá chất có thể làm tăng (hoạt hóa) hoặc giảm (ức chế) hoạt tính của enzim.

II. Vai trò của enzim trong qúa trình chuyển hoá vật chất
- Enzim làm giảm năng lượng hoạt hóa của phản ứng, từ đó làm tăng tốc độ phản ứng.
-Tế bào điều hòa hoạt động trao đổi chất thông qua điều khiển hoạt tính của các enzim bằng các chất hoạt hóa hay ức chế.
- Ức chế ngược là kiểu điều hoà mà trong đó sản phẩm của con đường chuyển hoá quay lại tác động như 1 chât ức chế làm bất hoạt enzim xúc tác cho phản ứng ở đầu con đường chuyển hoá



*Củng cố: 
 - Tại sao enzim Amylaza chỉ tác động được lên tinh bột mà không tác động được lên prôtêin, xenlulôzơ...(Do trung tâm hoạt động của enzim không tương thích cơ chất)

- Khi ăn thịt với đu đủ thì đỡ bị đầy bụng ( Trong đu đủ có enzim phân giải prôtêin)